Nhân viên xuất sắc được đánh giá là một “tài sản” quan trọng của công ty nhưng không phải lãnh đạo nào cũng biết cách xác định những nhân viên này. Cùng Testcenter tìm hiểu nhân viên xuất sắc là gì và cách giữ chân họ trong bài viết sau đây.
Nhân viên xuất sắc là gì?
Có nhiều cách định nghĩa khác nhau về “nhân viên xuất sắc là gì”. Chẳng hạn, theo Tạp chí Doanh nhân Việt Nam, nhân viên xuất sắc là người có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp, sáng tạo và đóng góp ý tưởng mới, luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao và giúp công ty đạt được những thành tựu mới.
Còn theo FPT, nhân viên xuất sắc là nhân viên có năng lực và kết quả làm việc tốt hơn so với những người khác trong cùng vị trí, đồng thời có tinh thần trách nhiệm cao, tự giác và có đóng góp tích cực vào sự phát triển của công ty.
Human Resource Vietnam định nghĩa nhân viên xuất sắc là người có khả năng tự học hỏi, làm việc hiệu quả độc lập hoặc trong nhóm, có khả năng đề xuất giải pháp và thực hiện nó một cách chuyên nghiệp, đồng thời có tinh thần trách nhiệm cao và tôn trọng đồng nghiệp.
Tựu chung lại, nhân viên xuất sắc là người có những kỹ năng và kinh nghiệm vượt trội, giúp họ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao, vượt chỉ tiêu đề ra và đóng góp tích cực vào sự phát triển của tổ chức. Nhân viên xuất sắc là một nguồn lực quan trọng cho công ty hoặc tổ chức, họ thường được đánh giá cao, ghi nhận bằng phần thưởng hoặc sự thăng tiến trong công việc.
Vai trò của nhân viên xuất sắc trong công ty
Nhân viên xuất sắc là những nhân tố không thể thiếu đối với sự thành công của bất kỳ doanh nghiệp nào.
Lee Iacocca – “người khổng lồ” trong lĩnh vực sản xuất ô tô – từng nói rằng “The speed of the boss is the speed of the team” (tạm dịch: Tốc độ của người chủ chính là tốc độ của đội nhóm). Lee Iacocca luôn quan tâm đến việc đào tạo nhân viên xuất sắc và kết quả là những nhân viên đó đã giúp cho ông có một sự nghiệp vẻ vang.
Steve Job – “cha đẻ” của Apple cũng sớm nhận ra vai trò của nhân viên xuất sắc, ông cho rằng: “Những điều tuyệt vời trong kinh doanh không bao giờ được tạo ra bởi một người. Chúng được thực hiện bởi một nhóm người”. Chính vì vậy, Apple luôn chú trọng việc thu hút nhân tài về cho công ty.
James Sinegal – một doanh nhân tỷ phú người Mỹ, cũng chưa bao giờ bỏ qua việc tìm kiếm các nhân tài, ông cho biết: “Khi bạn thuê những người giỏi, cho họ công việc tốt, mức lương tốt và một sự nghiệp, những điều tốt đẹp sẽ xảy ra”.
Như vậy, không thể phủ nhận được vai trò của nhân viên xuất sắc trong bất kỳ tổ chức nào, dù lớn hay nhỏ. Có được những nhân viên xuất sắc là bạn đã có được “bảo bối” để đương đầu với mọi thử thách của thị trường.
10 tố chất của nhân viên xuất sắc
Một nhân viên xuất sắc không chỉ có kiến thức và kỹ năng chuyên môn, mà còn cần phải có các phẩm chất cá nhân tích cực và đặc biệt. Dưới đây là 10 tố chất của nhân viên xuất sắc giúp bạn dễ dàng chiêu mộ được nhân tài:
Luôn nỗ lực để đạt mục tiêu
Thay vì kêu ca, phàn nàn về mục tiêu, các nhân viên xuất sắc sẽ coi đó là một thử thách cần chinh phục. Điều này đòi hỏi họ phải có kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm và sự tự tin trong công việc. Họ luôn có một tinh thần nỗ lực để nâng cao kỹ năng và ứng dụng những phương pháp mới để cải thiện hiệu suất làm việc. Nhờ đó, họ có thể hoàn thành mục tiêu một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn so với những đồng nghiệp khác.
Tự giác và có tinh thần trách nhiệm cao
Nhân viên xuất sắc luôn có tinh thần trách nhiệm cao với công việc của mình. Họ thường chủ động tìm kiếm cơ hội để được thử thách chứ không chỉ chờ được giao việc. Họ luôn làm việc với tinh thần trách nhiệm cao chứ không chỉ làm cho xong việc. Nhờ đó, họ luôn có những đóng góp tích cực vào sự phát triển của công ty.
Có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp
Một nhân viên xuất sắc sẽ có khả năng phân tích và giải quyết các vấn đề phức tạp. Họ có khả năng bao quát, đánh giá tổng thể, có tư duy logic và phản biện tốt. Nhờ đó, trước mỗi vấn đề phức tạp, họ luôn tìm ra các giải pháp phù hợp một cách nhanh chóng và chính xác.
>>> Xem thêm: Năng lực là gì? Tại sao phải đánh giá năng lực nhân sự?
Sáng tạo và luôn đóng góp ý tưởng mới
Nhân viên xuất sắc phải có khả năng đưa ra các ý tưởng mới và đóng góp tích cực vào sự phát triển của công ty. Họ luôn tìm được các giải pháp mới, phát triển các ý tưởng đột phá giúp công ty hoạt động hiệu quả, vượt xa các đối thủ cạnh tranh.
Thích nghi với mọi hoàn cảnh
Nhân viên xuất sắc có khả năng thích nghi với môi trường làm việc mới, dễ dàng thích ứng với các thay đổi và áp dụng các kỹ năng của họ vào các nhiệm vụ mới. Họ cũng có khả năng giao tiếp tốt với các đồng nghiệp, khách hàng và đối tác, giúp tạo ra một môi trường làm việc tích cực và xây dựng các mối quan hệ tốt.
Kỹ năng lãnh đạo và quản lý
Các nhân viên xuất sắc thường sẽ vươn lên vị trí quản lý sau một thời gian cống hiến. Không chỉ thành thạo chuyên môn, họ còn lãnh đạo nhóm làm việc, lập kế hoạch và phân bổ tài nguyên để đạt được mục tiêu công việc.
Tinh thần học hỏi không ngừng
Nhân viên xuất sắc luôn cập nhật kiến thức mới liên quan đến công việc của họ và có khả năng học hỏi liên tục để phát triển bản thân. Nhờ những kỹ năng và kiến thức mới, họ sẽ giải quyết công việc nhanh hơn, hiệu quả hơn.
Có khả năng làm việc nhóm tốt
Nhân viên xuất sắc là những người có khả năng làm việc nhóm tốt, hỗ trợ đồng nghiệp của họ và đóng góp tích cực vào công việc nhóm. Họ cũng có khả năng hợp tác với các bộ phận khác trong công ty để đạt được các mục tiêu chung.
Tỉ mỉ và chú ý đến từng chi tiết nhỏ
Nhân viên xuất sắc là những người có khả năng chú ý đến chi tiết và tỉ mỉ trong công việc. Họ luôn kiểm tra và đảm bảo rằng công việc được hoàn thành đúng và đạt chất lượng cao nhất.
Kiên trì và chịu áp lực tốt
Các nhân viên xuất sắc sẽ không bỏ cuộc khi gặp khó khăn và luôn cố gắng để đạt được mục tiêu của mình, đồng thời sẵn sàng vượt qua những thử thách để đạt được thành công trong công việc. Họ có khả năng kiên nhẫn và tập trung để hoàn thành công việc một cách chính xác và hiệu quả.
Cách xác định nhân viên xuất sắc trong công ty
Không khó để xác định được nhân viên xuất sắc trong công ty, bởi họ thường thể hiện ra những ưu điểm nổi trội của mình trong công việc. Để đánh giá một cách khách quan và chính xác, bạn có thể tham khảo chỉ số đánh giá hiệu suất (KPI) và sự phù hợp trong công việc (Job-Fit).
Dựa trên chỉ số đánh giá hiệu suất công việc (KPI)
Key performance indicator – chỉ số đánh giá hiệu suất công việc, viết tắt là KPI – là chỉ số dùng để đo lường và đánh giá hiệu quả hoạt động của một nhân sự, một bộ phận hoặc toàn thể công ty. Tùy theo tính chất công việc, mỗi bộ phận trong công ty sẽ có những chỉ số KPI khác nhau.
Dưới đây là gợi ý phương pháp xác định nhân viên xuất sắc dựa trên chỉ số KPI:
- Xác định KPI phù hợp: Trước khi đánh giá nhân viên dựa trên KPI, công ty cần phải xác định các KPI phù hợp và đúng đắn. Các KPI này phải được thiết kế đúng với mô tả công việc, có mục tiêu rõ ràng và đo lường được.
- Theo dõi tiến độ: Công ty cần theo dõi tiến độ của nhân viên đạt được các chỉ số KPI. Thường xuyên cập nhật tiến độ này để đánh giá năng suất của nhân viên.
- Đánh giá kết quả: Khi kỳ đánh giá kết thúc, công ty cần đánh giá kết quả của nhân viên dựa trên các chỉ số KPI đã thiết kế trước đó. Nhân viên có thể được đánh giá dựa trên mức độ đạt được mục tiêu, chất lượng công việc hoặc thời gian hoàn thành nhiệm vụ. Từ đây, bạn hãy xác định được những nhân viên xuất sắc với kết quả hoàn thành KPI vượt trội hơn so với những người khác.
>>> Xem thêm: 9 mẫu đánh giá KPI của nhân viên dành riêng cho nhà quản lý
Dựa trên sự phù hợp với công việc (Job-Fit)
Chỉ số KPI thường chỉ đo lường kết quả cuối cùng và không quá để ý đến quá trình làm việc. Tuy nhiên, sự thành công trong công việc của một nhân viên còn phụ thuộc vào một yếu tố “ẩn” khác, đó chính là sự phù hợp với công việc.
Theo một nghiên cứu được đăng tải trên Harvard Business Review về đề tài “Phù hợp công việc để nâng cao hiệu suất bán hàng” của Herbert và Jeanne Greenberg, sự phù hợp công việc là yếu tố quan trọng nhất dẫn đến thành công trong công việc của một người. Theo họ, không phải kinh nghiệm hay bằng cấp mà là sự phù hợp công việc mới là yếu tố dẫn đến thành công.
Hiện nay, sự phù hợp công việc được coi là thang đo đáng tin cậy nhất để dự đoán thành công trong công việc của một cá nhân, với mức hiệu quả đạt 75%.
Lợi ích của các doanh nghiệp sở hữu nhiều nhân viên xuất sắc
Sở hữu nhiều nhân viên xuất sắc có nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp, bao gồm:
Nâng cao năng suất lao động
Nhân viên xuất sắc thường có khả năng hoàn thành công việc nhanh hơn và hiệu quả hơn. Họ thường đưa ra các ý tưởng sáng tạo và có khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp một cách hiệu quả. Nhờ đó, năng suất lao động được nâng lên đáng kể.
Tăng khả năng cạnh tranh
Các doanh nghiệp sở hữu nhiều nhân viên xuất sắc sẽ có lợi thế cạnh tranh so với các đối thủ khác trên thị trường. Nhân viên xuất sắc giúp công ty tăng cường chất lượng sản phẩm và dịch vụ, từ đó thu hút được khách hàng và nâng cao danh tiếng của công ty.
Giảm chi phí tuyển dụng và đào tạo
Sở hữu nhiều nhân viên xuất sắc sẽ giúp công ty giảm chi phí tuyển dụng và đào tạo. Nhân viên xuất sắc thường có kinh nghiệm và kỹ năng cần thiết, từ đó giúp tiết kiệm thời gian và chi phí để đào tạo nhân viên mới.
Cách để giữ chân nhân viên xuất sắc là gì
Sau những ảnh hưởng to lớn của đại dịch Covid-19 với nền kinh tế thế giới, “cuộc chiến giành nhân tài” càng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Vậy làm thế nào để có thể giữ được các nhân viên xuất sắc ở lại cống hiến cho bạn? Trước hết bạn cần tìm hiểu rõ lý do vì sao họ nghỉ việc.
Lý do nhân viên nghỉ việc
Trong nghiên cứu Great Attrition của McKinsey , có ba yếu tố trong trải nghiệm của nhân viên là những lý do quan trọng nhất khiến họ nghỉ việc, đó là:
- Lãnh đạo không quan tâm (35%),
- Không có cảm giác ổn định, bền vững trong công việc (35%)
- Thiếu cơ hội phát triển và thăng tiến trong sự nghiệp (35%).
Theo một nghiên cứu năm 2021 của Joblist tại Hoa Kỳ, 73% nhân viên sẽ cân nhắc rời bỏ công việc của họ nếu nhận được lời đề nghị phù hợp, ngay cả khi họ đang không tìm việc vào thời điểm đó. Thay đổi công việc không phải là tất cả vì tiền, 74% nhân viên trẻ chấp nhận giảm lương để có cơ hội làm việc tại công ty mà họ cho là lý tưởng; 23% người đang tìm việc làm sẽ không cần tăng lương để có thể nhận một vị trí mới.
>> Xem thêm: 5 cách giúp hoàn thiện quy trình cho nhân viên nghỉ việc
Bí quyết giữ chân nhân viên xuất sắc
Một doanh nghiệp, tổ chức muốn phát triển bền vững, thì việc giữ chân nhân tài là vô cùng quan trọng. Đây là một việc không hề đơn giản, thậm chí nói là “nghệ thuật giữ chân nhân tài” cũng không sai. Bạn cần có phương pháp phù hợp và một chiến lược dài hạn, linh hoạt. Dưới đây là một số gợi ý:
Trao quyền nhiều hơn
Khi một nhân viên xuất sắc đã có kinh nghiệm và vị trí nhất định trong công ty, họ sẽ cần được trao quyền nhiều hơn. Hay nói cách khác, hãy cho họ quyền chủ động ra đưa ra các quyết định, có tiếng nói trong tổ chức. Khi đó, tự bản thân họ sẽ cảm thấy có trách nhiệm và mong muốn gắn bó hơn với công ty.
Hãy trao cho họ quyền hạn, không gian và tài nguyên để hoàn thành công việc. Khi ở thế chủ động, họ sẽ cảm thấy tài năng của mình được công nhận, hài lòng với tổ chức và công việc. Nhờ đó, việc giữ chân họ cũng sẽ trở nên dễ dàng hơn.
Ghi nhận và khen thưởng
Những lời động viên, công nhận và những phần thưởng kịp thời là sợi dây vô hình giúp gắn kết và giữ chân người tài. Đó cũng là động lực lớn lao để họ tiếp tục gắn bó và cống hiến hết mình cho công ty.
Hãy tạo ra những bộ tiêu chí đánh giá và khen thưởng, vinh danh nhân viên xuất sắc khi họ đạt được thành tích, hoàn thành mục tiêu hoặc có những sự tiến bộ vượt bậc trong công việc. Khi làm được điều này, nhân viên của bạn sẽ cảm thấy những công sức mà họ bỏ ra là hoàn toàn xứng đáng.
Hiện nay có rất nhiều phương pháp mà doanh nghiệp có thể áp dụng để quản trị thành tích nhân viên như:
- Sử dụng chỉ số KPIs (đánh giá hiệu suất), OKRs (quản trị theo mục tiêu).
- Đánh giá 360 độ theo các tiêu chí nhân viên xuất sắc.
- Sử dụng phần mềm đánh giá nhân viên. Testcenter là Nền tảng Thiết lập và đánh giá năng lực nhân viên. Đây là một trong những công cụ giúp tạo bộ câu hỏi đánh giá nhân viên nhanh chóng và hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp hiện đại đã ứng dụng Testcenter để tối ưu thời gian – chi phí đánh giá nhân viên và tìm ra nhân sự xuất sắc.
Mỗi công ty có thể áp dụng linh hoạt nhiều phương pháp khác nhau nhưng điểm mấu chốt là đưa ra chỉ dẫn giúp nhân viên biết họ phải làm gì để hoàn thành được mục tiêu.
>> Xem thêm: 3 cách sử dụng bài test nhân viên kinh doanh hiệu quả
Đưa ra mức lương cạnh tranh
Một cơ chế lương bổng cạnh tranh và minh bạch, có lộ trình rõ ràng, là vô cùng quan trọng nếu muốn giữ chân những nhân viên xuất sắc. Mức lương không còn phù hợp là một trong những lý do hàng đầu khiến nhân viên nghỉ việc. Bởi lẽ, khi họ đã có đủ những kinh nghiệm, kỹ năng và nhận ra giá trị của mình, họ sẽ có nhu cầu được ghi nhận bằng một mức lương xứng đáng.
Bạn có thể áp dụng công thức lương 3P (Vị trí – Position, Năng lực -Person và Hiệu suất làm việc – Performance) để trả lương phù hợp với năng lực của nhân viên. Bên cạnh đó, công ty cũng cần có cơ chế review lương định kỳ, tương ứng với sự tiến bộ và những đóng góp của họ theo thời gian.
Chăm lo đời sống tinh thần của nhân viên
Thời gian trung bình một nhân viên ở công ty là 8 tiếng mỗi ngày, trừ thời gian ngủ thì họ còn ở công ty nhiều hơn ở nhà. Vì vậy, không chỉ đời sống vật chất mà cả tinh thần của nhân viên cũng cần được chăm lo chu đáo.
Công ty cần đưa ra những chính sách phúc lợi hấp dẫn để nhân viên có thể cân bằng giữa công việc và cuộc sống, hạn chế stress để giúp họ gia tăng sự hài lòng. Để đạt được điều này, bạn có thể tham khảo một số chính sách sau đây:
- Đảm bảo đầy đủ các khoản phụ cấp như xăng xe, ăn trưa, phụ cấp điện thoại…
- Đảm bảo đủ thời gian nghỉ phép để nhân viên được refresh và xả stress.
- Tổ chức khám sức khỏe định kỳ để đảm bảo nhân viên có đủ sức khỏe thể chất và tinh thần để làm việc.
- Cung cấp các phúc lợi dành người thân trong gia đình của nhân viên.
Giúp nhân viên có cơ hội phát triển
Những nhân viên giỏi sẽ không bao giờ muốn giậm chân tại chỗ và bằng lòng với hiện tại. Bởi vậy, để giữ chân nhân viên xuất sắc, bạn nên tìm kiếm và tạo cơ hội hết mức để họ có thể học hỏi và phát triển bản thân.
Chẳng hạn, bạn có thể đề bạt các nhân sự giỏi cho các dự án lớn, tham gia các khóa đào tạo, hoặc thăng chức. Bên cạnh đó, có một lộ trình thăng tiến rõ ràng là điều vô cùng cần thiết để nhân viên có thể thấy được những cơ hội trong tương lai nếu gắn bó với công ty.
>> Xem thêm: 5 bước xây dựng chương trình đào tạo nội bộ dành cho doanh nghiệp
Xây dựng môi trường công bằng, lành mạnh
Làm việc trong một môi trường cạnh tranh công bằng và lành mạnh sẽ “đánh thức” động lực làm việc và sự hài lòng của nhân viên. Điều này sẽ cho họ cơ hội được thể hiện năng lực của bản thân và yên tâm cống hiến cho tổ chức.
Tổng kết
Trên đây là khái niệm nhân viên xuất sắc là gì và toàn bộ những thông tin hữu ích bao gồm cách nhận biết và giữ chân nhân tài trong công ty. Bằng cách trao quyền, khen thưởng – vinh danh nhân viên xuất sắc, đưa ra mức lương cạnh tranh và đưa ra nhiều chính sách đãi ngộ tốt, bạn hoàn toàn có thể sở hữu được nhiều nhân viên xuất sắc trong tổ chức của mình.
Sử dụng Nền tảng Thiết lập và đánh giá năng lực nhân viên Testcenter là một trong những cách hiệu quả để xác định được nhân viên xuất sắc và giữ chân họ. Bạn có thể ứng dụng Testcenter ngay từ hôm nay để thay đổi cơ cấu nhân sự của công ty mình. Chúc bạn thành công!
TestCenter.vn – Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự cung cấp giải pháp test online dành cho doanh nghiệp Việt Nam. TestCenter.vn với ngân hàng 300+ đề thi tuyển dụng nhân sự mẫu hỗ trợ quy trình đánh giá năng lực nhân sự. Tự hào đồng hành cùng +500 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như Honda, Sailun, Petrolimex, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB),…
Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 30% chi phí so với cách tuyển dụng truyền thống khi sử dụng Testcenter. Vui lòng ĐĂNG KÝ TẠI ĐÂY để nhận tư vấn 1-1 về các tính năng của Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter
