Việc hiểu rõ năng lực là gì cũng như xây dựng các biện pháp, tiêu chí để đánh giá chính xác năng lực nhân viên là rất quan trọng. Điều này không chỉ là một cách để các doanh nghiệp, tổ chức xây dựng nguồn nhân lực tài năng mà còn thúc đẩy sự nỗ lực vươn lên của mỗi nhân viên. Bài viết hôm nay, Testcenter sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn năng lực là gì và lý do tại sao phải đánh giá năng lực nhân sự?
Năng lực là gì?
Năng lực (Competency) là khả năng áp dụng hoặc sử dụng tập hợp các kiến thức, kỹ năng liên quan cần thiết để thực hiện thành công các công việc, nhiệm vụ nhất định.
Năng lực là yếu tố quan trọng, phản ánh mức độ kiến thức, kỹ năng và khả năng cần thiết để thành công tại nơi làm việc và là thước đo của cả kỹ năng, kiến thức.
Có thể đánh giá năng lực dựa trên khả năng học hỏi, chẳng hạn như năng lực học tập, năng lực tiếp thu hoặc khả năng làm việc. Đánh giá năng lực gần như là một yêu cầu bắt buộc tại mọi cơ sở học tập, làm việc.
Đánh giá năng lực nhân viên là gì?
Đánh giá năng lực nhân viên chính là việc làm hết sức cần thiết của nhà quản lý khi quản trị đội ngũ nhân sự. Đây là quá trình mà nhà quản lý sử dụng các tiêu chí và quy trình đánh giá rõ ràng để xác định được năng lực, kiến thức, kỹ năng, thái độ làm việc cũng như nhiều tố chất khác của nhân viên để hiểu hơn về họ. Việc này là cơ sở để bố trí các nhân viên phù hợp với vị trí và tính chất công việc, sao cho họ có thể đạt được hiệu quả công việc cao nhất, mang lại giá trị cho doanh nghiệp.
Đánh giá năng lực còn là cơ sở để nắm tổng quan về bức tranh nhân sự tại doanh nghiệp, để từ đó có những hoạch định nguồn nhân lực (lập kế hoạch đào tạo và phát triển, thuyên chuyển, bổ nhiệm,…) tối ưu, để doanh nghiệp dự trù trước kết quả của các kế hoạch công việc, mục tiêu hướng đến của doanh nghiệp. Đây còn là cơ sở để nhân viên có thể nhận được mức lương tương xứng với khả năng của họ.
>>> Có thể bạn quan tâm: 10 tool đánh giá năng lực nhân sự hiệu quả cho nhà quản lý
Tại sao cần phải đánh giá năng lực nhân viên?
Đánh giá năng lực nhân viên là một hoạt động quan trọng trong quản trị nhân lực, giúp doanh nghiệp có được cái nhìn tổng quan về năng lực của đội ngũ nhân viên, từ đó đưa ra những quyết định đúng đắn trong việc hoạch định nguồn nhân lực, phát triển nhân viên và xây dựng văn hóa doanh nghiệp.
Cụ thể, đánh giá năng lực nhân viên mang lại những lợi ích sau:
- Tạo cơ sở để hoạch định nguồn nhân lực: Đánh giá năng lực nhân viên giúp doanh nghiệp xác định được nhu cầu về nguồn nhân lực hiện tại và tương lai, từ đó có kế hoạch tuyển dụng, đào tạo và phát triển nhân viên phù hợp.
- Phát triển nhân viên: Đánh giá năng lực cũng giúp doanh nghiệp xác định được điểm mạnh, điểm yếu của từng nhân viên, từ đó có kế hoạch đào tạo và phát triển nhân viên phù hợp với năng lực và nhu cầu của doanh nghiệp.
- Xây dựng văn hóa doanh nghiệp: Môi trường làm việc công bằng và minh bạch là điều kiện giúp nhân viên có cơ hội được ghi nhận những thành tích, cống hiến của mình và được phát triển bản thân. Và việc đánh giá năng lực nhân viên sẽ giúp doanh nghiệp có thể xây dựng được văn hóa này.
Ngoài ra, đánh giá năng lực nhân viên còn có thể được sử dụng để:
- Làm cơ sở để đưa ra quyết định thăng chức, khen thưởng, kỷ luật nhân viên.
- Thúc đẩy sự tham gia của nhân viên vào công việc.
- Tăng cường sự gắn bó của nhân viên để giảm tỷ lệ nghỉ việc trong doanh nghiệp.
>>> Tìm hiểu thêm: 3 bước giúp xây dựng quy trình đánh giá nhân viên cuối năm hiệu quả
Để đánh giá năng lực nhân viên một cách hiệu quả, doanh nghiệp cần xây dựng một hệ thống đánh giá khoa học, phù hợp với đặc thù của doanh nghiệp. Hệ thống đánh giá cần bao gồm các tiêu chí đánh giá rõ ràng, minh bạch và được thực hiện bởi các nhà quản lý có kinh nghiệm.
>>> Tìm hiểu thêm: Các tiêu chí đánh giá nhân viên nên sử dụng như thế nào để hiệu quả?
Tiêu chí lựa chọn phần mềm đánh giá năng lực
Ngày nay, nhiều doanh nghiệp đang lựa chọn những phần mềm đánh giá năng lực để giúp quá trình này được tiện lợi, tối ưu hơn. Vậy, thế nào là phần mềm đánh giá năng lực tốt và phù hợp với doanh nghiệp, tiêu chí để lựa chọn phần mềm đánh giá năng lực là gì, hãy cùng tìm hiểu ở phần tiếp theo của bài viết nhé.
Thế nào là phần mềm đánh giá năng lực phù hợp
Một phần mềm đánh giá năng lực tốt cần đáp ứng các tiêu chí sau:
- Đáp ứng các yêu cầu của doanh nghiệp: Phần mềm cần đáp ứng được các yêu cầu cụ thể của doanh nghiệp về các tiêu chí đánh giá, phương pháp đánh giá, quy trình đánh giá,…
- Có tính khoa học và chính xác: Phần mềm cần sử dụng các phương pháp đánh giá khoa học và chính xác, giúp doanh nghiệp có được cái nhìn toàn diện và chính xác về năng lực của nhân viên.
- Dễ sử dụng: Phần mềm cần có giao diện thân thiện, dễ sử dụng, giúp doanh nghiệp dễ dàng triển khai và vận hành.
Tiêu chí lựa chọn phần mềm đánh giá năng lực
Ngoài những đặc điểm trên, doanh nghiệp cũng có thể tham khảo thêm một số tiêu chí sau đây trước khi lựa chọn phần mềm đánh giá năng lực cho doanh nghiệp mình. Bao gồm:
- Hệ thống tiêu chí đánh giá: Phần mềm cần có hệ thống tiêu chí đánh giá đa dạng, bao gồm các tiêu chí về kiến thức, kỹ năng, thái độ,… phù hợp với đặc thù kinh doanh, vận hành của của doanh nghiệp.
- Phương pháp đánh giá: Phần mềm cần hỗ trợ đa dạng các phương pháp đánh giá, bao gồm đánh giá định lượng, đánh giá định tính, đánh giá 360 độ,…
- Quy trình đánh giá: Phần mềm cần có quy trình đánh giá rõ ràng, minh bạch, giúp doanh nghiệp triển khai đánh giá một cách hiệu quả.
- Tính năng quản lý dữ liệu: Phần mềm cần có tính năng quản lý dữ liệu hiệu quả, giúp doanh nghiệp lưu trữ và truy xuất dữ liệu đánh giá một cách dễ dàng.
- Tính năng phân tích dữ liệu: Phần mềm cần có tính năng phân tích dữ liệu hiệu quả, giúp doanh nghiệp đưa ra những quyết định đúng đắn dựa trên kết quả đánh giá.
- Tính năng bảo mật: Phần mềm cần đảm bảo an toàn, bảo mật thông tin của nhân viên.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần cân nhắc các yếu tố khác như chi phí, thương hiệu nhà cung cấp,… khi lựa chọn phần mềm đánh giá năng lực nhân viên để tối ưu và hiệu quả nhất.
>>> Tìm hiểu thêm: Cẩm nang giúp bạn đánh giá năng lực nhân viên hiệu quả
Một số mẫu đánh giá năng lực nhân viên tham khảo
Nếu bạn chưa biết nên bắt đầu thực hiện đánh giá năng lực nhân viên như thế nào, một số mẫu đánh giá sau đây sẽ hữu ích cho bạn:
>>> Tìm hiểu thêm: 6 sai lầm đánh giá nhân viên cuối năm cần đặc biệt lưu ý
Cần chú ý những điều gì khi đánh giá năng lực nhân viên
Để việc đánh giá năng lực nhân sự trong doanh nghiệp đạt hiệu quả tốt nhất, nhà quản lý cần quan tâm đến các yếu tố sau:
Các tiêu chí đánh giá cần được công khai và dễ hiểu
Mỗi doanh nghiệp sẽ có những tiêu chí đánh giá nhân viên của riêng mình cũng như mỗi nhà quản lý sẽ áp dụng các tiêu chí khác nhau để đánh giá nhân viên đạt được kỳ vọng. Nhưng cho dù áp dụng các tiêu chí khác nhau ra sao thì mỗi doanh nghiệp cần phải đảm bảo rằng các tiêu chí áp dụng là dễ hiểu với tất cả nhân viên. Mọi nhân viên đều hiểu rõ về các tiêu chí đánh gía và hiểu được mục đích đánh giá của doanh nghiệp để có sự tham gia tốt nhất.
Nên tránh tình trạng thay đổi các yêu cầu đánh giá giữa chừng vì nhân viên sẽ không có đủ thời gian để điều chỉnh. Nếu nhà quản lý điều chỉnh tiêu chí đánh giá thì phải thông báo từ sớm cho nhân viên biết và nên lấy ý kiến để xem xét.
Đánh giá công bằng, khách quan
Để đánh giá công bằng cho nhân viên, việc đánh giá năng lực cần được thực hiện trên nhiều phương diện khác nhau như: Tự đánh giá, nhận đánh giá từ cấp trên hoặc đánh giá chéo giữa nhân viên với nhau. Mục đích cuối cùng là đảm bảo công tác đánh giá đang thực hiện là công bằng, khách quan với tất cả nhân viên và không thiên vị bất kỳ ai. Nên nhà quản lý hãy đề cao sự khách quan trong đánh giá với mọi nhân viên, mọi phòng ban, để tạo được sự đồng thuận.
Đánh giá để phát triển chứ không phải để đổ lỗi
Bạn cần biết rằng, mục tiêu của quy trình đánh giá năng lực nhân viên là để cùng nhau phát triển và hoàn thiện, chứ không phải để phán xét và chỉ trích. Nắm được điều này sẽ khiến bạn triển khai công việc đánh giá với tâm thế phù hợp. Khi đánh giá, nhà quản lý cũng cần chỉ ra những điểm chưa tốt mà nhân viên nên sửa đổi, để ngày càng tốt hơn và không nên quá gay gắt với những sai lầm của nhân viên. Nhà quản lý nên động việc, tạo động lực cho nhân viên, giảm bớt những căng thẳng của công việc đánh giá, góp phần giúp tổ chức đi lên.
Nhà quản lý cũng cần có kế hoạch giúp nhân viên cải thiện kỹ năng, kiến thức nhằm nâng cao hiệu suất, hướng đến phát triển nhân sự lâu dài và bền vững.
Thực hiện đánh giá định kỳ, thường xuyên
Hiện nay, nhiều doanh nghiệp chỉ đánh giá năng lực vào dịp cuối năm hoặc lâu lâu thực hiện đánh giá một lần khi có những thay đổi lớn trong bộ máy nhân sự. Tuy nhiên điều này là không tốt, nhà quản lý nên đánh giá năng lực nhân viên thường xuyên, định kỳ để đảm bảo bám sát mục tiêu của doanh nghiệp và có các kế hoạch, lộ trình phù hợp.
Nếu định kỳ đánh giá quá cách xa nhau, nhà quản lý sẽ không có những góp ý, điều chỉnh kịp thời đối với nhân viên. Trong nhiều trường hợp, nhà quản lý quên mất những sự việc đã xảy ra, làm ảnh hưởng đến kết quả đánh giá. Bên cạnh đó, sự duy trì trao đổi và đánh giá giữa nhà quản lý và nhân viên giúp nhân viên giữ được “lửa nghề” và nhịp điệu trong công việc.
Phần mềm đánh giá năng lực tốt được hiểu như thế nào?
Hiện rất nhiều doanh nghiệp mong muốn tìm kiếm những phần mềm đánh giá năng lực tốt, phù hợp với nhu cầu nhưng điều này là không hề dễ dàng. Quá trình tìm kiếm và lựa chọn phần mềm phù hợp sẽ giúp cho doanh nghiệp tiết kiệm đáng kể các chi phí về nhân sự, về tài chính. Vậy nên, bạn cần nhớ rằng phần mềm đánh giá năng lực tốt cần đáp ứng được các tiêu chí sau:
- Có quy trình và phương pháp tối ưu
- Tính năng tổn hợp, xuất báo cáo đánh giá linh hoạt
- Lưu trữ dữ liệu tự động, đầy đủ, chính xác
- Linh hoạt, có thể tự điều chỉnh nội dung đánh giá
- Giao diện thân thiện, dễ sử dụng
- Có cơ chế phân quyền cho từng cấp bậc
- Giám sát và thực hiện được trên quy mô lớn và khoảng cách xa
- Có thể tích hợp, kết nối với các ứng dụng, phần mềm nhân sự khác
>>> Có thể bạn quan tâm: 5 cách đánh giá nhân sự phổ biến nhất cho nhà quản lý
Testcenter – Nền tảng đánh giá năng lực nhân viên đáng tin cậy
Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự hàng đầu Việt Nam Testcenter sẽ hỗ trợ nhà quản lý thiết lập và hoàn thiện quy trình phỏng vấn tuyển dụng của doanh nghiệp, theo các tiêu chuẩn được thiết kế tối ưu nhất. Với phần mềm, bạn có thể đánh giá năng lực nhân sự dựa trên dữ liệu cụ thể.
Testcenter.vn là phần mềm được nhiều nhà quản lý lựa chọn và đề xuất bởi nhiều tính năng phù hợp với đa số doanh nghiệp khác nhau. Với Testcenter, bạn không cần phải lo lắng về việc tổ chức đánh giá nhiều nhân sự ở nhiều chi nhánh, văn phòng khác nhau. Nền tảng này giúp đánh giá năng lực nhân viên trên nhiều khía cạnh thông qua các bài test online. Cụ thể, nền tảng được tích hợp nhiều tính năng hữu ích như:
- Ngân hàng đề test năng lực phong phú: 300+ đề thi được xây dựng trên tiêu chuẩn quốc tế: quiz trắc nghiệm tính cách, trắc nghiệm disc, test trí thông minh IQ, đánh giá năng lực nhân sự ở các chuyên ngành khác nhau như test Marketing, Developer, Nhân sự,… phù hợp với nhiều mô hình doanh nghiệp khác nhau.
- Tổ chức thi với quy mô hàng ngàn người: Giúp bạn thiết lập đợt thi chỉ trong 5 phút. Đề thi được chuyển đến nhân viên chỉ trong vòng một nốt nhạc qua phần mềm. Nền tảng chú trọng tính bảo mật do đó toàn bộ quá trình đánh giá sẽ diễn ra nhanh chóng, công bằng và có thể kiểm soát.
- Tạo bài test online nhanh chóng với các tùy chỉnh đa dạng: Dễ dàng tạo bài kiểm tra online không giới hạn số lượng với nhiều dạng câu hỏi trắc nghiệm khác nhau. Nhà quản lý cũng có thể kết hợp các hình thức khác nhau đó để tạo thành một đề thi linh hoạt và tối ưu.
- Tự động tổng hợp kết quả, chính xác và nhanh chóng: Hệ thống tự động chấm điểm hỗ trợ tối đa việc lọc kết quả của từng thí sinh và đặc biệt là kết quả sẽ được cập nhật tự động và dễ dàng quản lý, xử lý thông tin.
- Báo cáo trực quan và phân quyền dễ dàng: Thống kê kết quả trực quan, toàn diện và cập nhật theo thời gian thực dưới dạng biểu đồ kết hợp số liệu chi tiết, góp phần giúp công tác đánh giá trở nên dễ dàng và chính xác nhất. Bên cạnh đó, hệ thống còn phân quyền tài khoản quản lý nhằm tối đa hiệu quả làm việc nhóm và bảo mật đề thi.
Kết luận
Trên đây là những thông tin cơ bản nhất về năng lực là gì và nền tảng đánh giá năng lực nhân sự uy tín hiện nay. Hy vọng rằng bài viết này đã mang đến cho bạn những thông tin thật sự bổ ích. Hãy follow Testcenter để cập nhật thêm nhiều kiến thức quản trị nhân sự mỗi ngày nhé.
TestCenter.vn – Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự cung cấp giải pháp test online dành cho doanh nghiệp Việt Nam. TestCenter.vn với ngân hàng 300+ đề thi tuyển dụng nhân sự mẫu hỗ trợ quy trình đánh giá năng lực nhân sự. Tự hào đồng hành cùng +500 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như Honda, Sailun, Petrolimex, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB),…
Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 30% chi phí so với cách tuyển dụng truyền thống khi sử dụng Testcenter. Vui lòng ĐĂNG KÝ TẠI ĐÂY để nhận tư vấn 1-1 về các tính năng của Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter
