Layoff là gì? Làn sóng sa thải tại Việt Nam và cách ứng phó

Trong những năm gần đây, làn sóng layoff đã diễn ra mạnh mẽ tại Việt Nam, gây ra nhiều hệ lụy cho người lao động. Vậy layoff là gì? Nguyên nhân của layoff là gì? Làm thế nào để ứng phó với layoff? Bài viết này của Testcenter sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc trên.

Layoff là gì?

Layoff là một thuật ngữ trong tiếng Anh, thường được sử dụng để chỉ việc sa thải hoặc giảm bớt số lượng nhân viên trong một doanh nghiệp, tổ chức hoặc công ty. Layoff có thể là một quá trình tạm thời hoặc dài hạn, và nó thường gây ra tác động lớn đối với các nhân viên bị ảnh hưởng và cả cộng đồng kinh tế xung quanh.

Làn sóng sa thải hiện nay – cập nhật 2023

Hiện nay, làn sóng layoffs đang dần trở nên phổ biến và đáng báo động hơn bao giờ hết. Hãy cùng điểm qua một số tin tức về làn sóng này trên thế giới và Việt Nam trong giai đoạn vừa qua nhé.

Làn sóng layoff trên thế giới

Trên thế giới, làn sóng sa thải đang ngày càng diễn ra nhanh chóng hơn, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghệ. Nhiều chuyên gia đã nhận định rằng, năm 2023, làn sóng layoffs ở trên toàn cầu đang tăng tốc hơn.

Tỷ lệ sa thải trong năm 2023 đã vượt qua so với cùng giai đoạn năm 2022. Những tập đoàn lớn như Google, Amazon, Cisco, Meta (công ty mẹ của Facebook),… đều có tỷ lệ layoffs cao. Theo dữ liệu từ Layoffs.fyi tổng hợp, có đến 1.069 công ty thuộc lĩnh vực công nghệ đã sa thải lên đến 244.342 nhân viên từ đầu năm 2023 đến nay. Ví dụ như:

• Ngày 19/10: Nokia đã cắt giảm đến 14.000 nhân viên để cứu vãn tình trạng lợi nhuận bị sụt giảm.
• Ngày 16/10: LinkedIn thuộc sở hữu của Microsoft đã công bố đợt sa thải thứ 2 trong năm 2023, theo đó, họ đã cắt giảm khoảng 668 vị trí việc làm, khoảng 3% trong số hơn 20.000 nhân sự phạm vi toàn cầu của họ.
• Ngày 16/10: Generative AI buộc Stack Overflow phải sa thải 28% lực lượng lao động của mình.
• Ngày 4/10: Meta sa thải nhân viên tại Nhóm Silicon Agile của Facebook.

(Thông tin và số liệu được trích dẫn tại Computerword.com)

Làn sóng layoff tại Việt Nam

Dự báo về làn sóng sa thải nhân sự kéo dài trong thời gian qua là một tín hiệu lo ngại đối với tình hình kinh tế và doanh nghiệp tại Việt Nam. Theo thông tin từ Ban Nghiên cứu Phát triển Kinh tế tư nhân (Ban IV) thuộc Hội đồng tư vấn cải cách thủ tục hành chính của Thủ tướng, gần 9.560 doanh nghiệp đã tham gia khảo sát vào cuối tháng 4, và đáng chú ý, 82% trong số họ dự kiến giảm quy mô, tạm ngừng hoặc ngừng hoạt động trong nửa còn lại của năm.

Hơn 7.300 trong tổng số doanh nghiệp này cho biết họ vẫn duy trì hoạt động, tuy nhiên, 71% trong số họ có kế hoạch cắt giảm lực lượng lao động, ước tính khoảng 5.200 công ty, với sự tập trung mạnh mẽ nhất trong hai ngành là xây dựng và công nghiệp. 

Các doanh nghiệp thực hiện cắt giảm lớn phần lớn thuộc loại tư nhân, và nửa số lớn trong số họ hoạt động tại TP Hồ Chí Minh và Bình Dương. Một trong những thách thức lớn nhất mà họ đang phải đối mặt chính là việc tìm kiếm đơn hàng.

Theo Ban IV, có khả năng làn sóng sa thải lao động sẽ tiếp tục gia tăng trong các tháng cuối năm 2023, do tác động của các khó khăn về mặt kinh tế tổng thể và tình hình nội tại của doanh nghiệp. Cùng với việc cắt giảm lực lượng lao động, khoảng 30% doanh nghiệp cho biết họ dự định giảm một nửa doanh thu, trong khi chỉ có khoảng 2,5% trong số họ có xu hướng tăng trưởng.

(Thông tin và số liệu tham khảo được trích dẫn từ VNExpress.net)

Nguyên nhân của làn sóng layoff là gì?

Làn sóng sa thải, hoặc layoff, diễn ra ngày càng nhiều hơn với nhiều nguyên nhân phức tạp. Vậy, nguyên nhân của làn sóng layoff là gì? Dưới đây là một số nguyên nhân phổ biến mà bạn có thể tham khảo:

Nguyên nhân khách quan

Có nhiều nguyên nhân khách quan dẫn đến làn sóng layoffs đang diễn ra. Trong đó, có một số nguyên nhân khách quan như sau:

• Khủng hoảng kinh tế toàn cầu: Cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu đang tác động tiêu cực đến nền kinh tế của nhiều quốc gia, trong đó có Việt Nam. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính và phải cắt giảm chi phí, trong đó có chi phí nhân sự.
• Sự thay đổi công nghệ: Sự phát triển công nghệ có thể làm thay đổi yêu cầu công việc. Những người không có kỹ năng kỹ thuật hoặc không sẵn sàng học hỏi và thích nghi có thể bị sa thải.
• Sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường: Sự cạnh tranh gay gắt trên thị trường buộc các doanh nghiệp phải thay đổi cơ cấu tổ chức và nâng cao hiệu quả hoạt động, dẫn đến việc một số vị trí công việc bị loại bỏ.

Nguyên nhân từ doanh nghiệp

Ngoài những nguyên nhân khách quan ở trên, một số hoạt động sa thải cũng có thể xuất phát từ doanh nghiệp. Ví dụ như:

• Sự thay đổi trong chiến lược kinh doanh: Một doanh nghiệp có thể thấy cần điều chỉnh chiến lược hoặc tập trung vào các lĩnh vực mới, và điều này có thể dẫn đến sa thải nhân viên ở các phần tử không còn phù hợp với chiến lược mới.
• Tái cơ cấu tổ chức: Khi một doanh nghiệp quyết định cải thiện cơ cấu tổ chức hoặc giảm độ phức tạp, điều này có thể dẫn đến việc cắt giảm nhân viên.
• Sự cắt giảm chi phí: Doanh nghiệp có thể quyết định cắt giảm chi phí bằng cách sa thải nhân viên, thay vì tìm cách tăng doanh thu.
• Khả năng thay thế: Nếu có sẵn nhiều ứng viên tốt cho một vị trí, doanh nghiệp có thể dễ dàng sa thải nhân viên không hiệu quả và tìm người thay thế.

Nguyên nhân từ nhân viên

Bên cạnh nguyên nhân đến từ doanh nghiệp, nguyên nhân khách quan, việc bị sa thải cũng có thể xuất phát từ bản thân nhân viên. Cụ thể, dưới đây sẽ là một số nguyên nhân mà bạn có thể tham khảo:

• Hiệu suất làm việc không đạt yêu cầu: Nhân viên không đạt được kết quả công việc mong muốn hoặc không cải thiện trong thời gian dài có thể đối mặt với nguy cơ sa thải.
• Thái độ làm việc không tốt: Thái độ không chuyên nghiệp, không tôn trọng đồng nghiệp, hoặc không tuân thủ quy tắc và chuẩn mực của doanh nghiệp có thể dẫn đến sa thải.
• Không phù hợp với vị trí công việc: Đôi khi, nhân viên có kỹ năng không phù hợp hoặc không phát triển tốt trong vị trí công việc của họ. Điều này có thể dẫn đến việc sa thải để tìm người phù hợp hơn cho vị trí đó.

>>> Tìm hiểu thêm: Những kiểu nhân viên nên sa thải ngay lập tức và lưu ý

Cách ứng phó với làn sóng layoff là gì?

Ứng phó với làn sóng sa thải đòi hỏi một kế hoạch chặt chẽ và nhân đạo. Dưới đây là một số cách ứng phó mà cả doanh nghiệp và người lao động có thể tham khảo:

Giải pháp cho người lao động

Đối với người lao động, cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng để ứng phó với tình huống này. Dưới đây là một số phương pháp ứng phó với làn sóng sa thải:

• Nâng cao kỹ năng nghề nghiệp: Đây là phương pháp quan trọng nhất để ứng phó với làn sóng sa thải. Người lao động cần thường xuyên cập nhật kiến thức và kỹ năng mới để đáp ứng yêu cầu của thị trường lao động.
• Lập kế hoạch tài chính: Người lao động cần lập kế hoạch tài chính để đảm bảo cuộc sống trong thời gian thất nghiệp.
• Tập trung tìm kiếm công việc mới: Người lao động cần tập trung tìm kiếm công việc mới để sớm ổn định cuộc sống.

Giải pháp cho doanh nghiệp

Đối với doanh nghiệp, cần có những giải pháp để hạn chế tối đa việc sa thải nhân viên. Dưới đây là một số phương pháp ứng phó với làn sóng sa thải:

Đánh giá năng lực ứng viên, nhân viên chuẩn xác

Đánh giá năng lực chính xác giúp doanh nghiệp lựa chọn ứng viên và phát triển nhân viên hiệu quả. Từ đó giúp giảm nguy cơ tuyển sai người, tăng hiệu suất làm việc, hài lòng của nhân viên, và giảm chi phí sa thải. Cụ thể như sau:

Trong quá trình tuyển dụng

• Đảm bảo quy trình tuyển dụng nghiêm ngặt và hiệu quả để chọn lựa ứng viên phù hợp. Điều này có thể bao gồm việc sử dụng các phương pháp đánh giá năng lực, như các bài test năng lực ứng viên, phỏng vấn cơ bản và kỹ thuật,kiểm tra tham chiếu.
• Áp dụng hệ thống tiêu chí rõ ràng và phân loại năng lực cần thiết cho từng vị trí công việc. Điều này sẽ giúp ước tính sự phù hợp của ứng viên với công việc và cung cấp cơ hội cho họ thể hiện năng lực thực sự.

Trong quản lý hiệu suất, đào tạo và phát triển

• Thực hiện đánh giá năng lực nhân viên định kỳ và cung cấp phản hồi xây dựng cho nhân viên. Điều này giúp nhận biết và giải quyết sớm các vấn đề về hiệu suất trước khi chúng trở nên nghiêm trọng.
• Thúc đẩy sự phát triển cá nhân và sự nghiệp của nhân viên, giúp họ cảm thấy động viên và cam kết với công việc.
• Xây dựng các quy trình đào tạo nhân sự để cải thiện năng lực của họ và đáp ứng nhu cầu của công việc. Điều này có thể giúp cải thiện khả năng làm việc của nhân viên và giảm nguy cơ sa thải.

Ngày nay, có nhiều công cụ có thể hỗ trợ cho doanh nghiệp trong quá trình đánh giá năng lực của ứng viên, nhân viên. Nổi bật trong đó có nền tảng đánh giá nhân sự hàng đầu Testcenter.vn. Tại đây, bạn có thể truy cập và sử dụng các bài test năng lực ứng viên và nhân viên đáng tin cậy để đảm bảo lựa chọn nhân lực tốt nhất và xây dựng đội ngũ mạnh mẽ, hạn chế sự ảnh hưởng của làn sóng sa thải trong doanh nghiệp.

Phát triển các kế hoạch cải thiện môi trường làm việc

Bên cạnh đánh giá năng lực ứng viên, nhân viên chuẩn xác, doanh nghiệp nên thực hiện các kế hoạch cải thiện môi trường làm việc cho nhân viên. Từ đó họ sẽ làm việc hiệu quả hơn và thúc đẩy sự phát triển, bền vững của doanh nghiệp. Điều này giúp doanh nghiệp giảm nguy cơ đối mặt với những nguyên nhân phải layoff ở trên.

Cụ thể, bạn có thể tham khảo một số giải pháp như:

• Tạo ra môi trường làm việc thoải mái và hỗ trợ, nơi nhân viên cảm thấy được tôn trọng và đánh giá. Điều này bao gồm việc thúc đẩy sự đa dạng, tôn trọng ý kiến và ý kiến phản hồi của nhân viên, xây dựng mối quan hệ tốt đẹp giữa các đồng nghiệp.
• Xây dựng chương trình đào tạo và phát triển về kỹ năng quản lý xung đột, làm việc nhóm và giao tiếp hiệu quả để giúp nhân viên giải quyết các vấn đề nội bộ một cách hiệu quả.
• Đảm bảo rằng công việc được phân phối công bằng, và đảm bảo rằng nhân viên không bị quá tải công việc. Điều này có thể bao gồm việc áp dụng quy trình quản lý thời gian và phân công công việc hợp lý.

Mẫu quyết định sa thải tinh tế cho doanh nghiệp

Nếu doanh nghiệp của bạn vẫn phải đi đến quyết định sa thải nhân viên sau quá trình cân nhắc, đánh giá, bạn có thể tham khảo một số mẫu quyết định sa thải tinh tế và vẫn tạo được mối quan hệ tốt đẹp với nhân viên sau đây:

Trong bối cảnh thách thức của làn sóng sa thải tại Việt Nam, việc ứng phó hiệu quả và giảm thiểu tác động đến cả doanh nghiệp và nhân viên đòi hỏi sự chuẩn bị và kiến thức chính xác. Hy vọng bài viết Tin Tức này sẽ giúp bạn hiểu hơn về Layoff là gì để đối phó với làn sóng này hiệu quả hơn. Đừng để làn sóng sa thải ảnh hưởng đến sự phát triển của doanh nghiệp bạn. Hãy truy cập Testcenter.vn ngay hôm nay để khám phá giải pháp hỗ trợ cho bạn đối phó với thách thức này một cách thành công, bảo vệ sự phát triển bền vững của doanh nghiệp của bạn.

TestCenter.vn – Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự cung cấp giải pháp test online dành cho doanh nghiệp Việt Nam. TestCenter.vn với ngân hàng 300+ đề thi tuyển dụng nhân sự mẫu hỗ trợ quy trình đánh giá năng lực nhân sự. Tự hào đồng hành cùng +500 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như Honda, Sailun, Petrolimex, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB),…

Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 30% chi phí so với cách tuyển dụng truyền thống khi sử dụng Testcenter. Vui lòng ĐĂNG KÝ TẠI ĐÂY để nhận tư vấn 1-1 về các tính năng của Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter