“Competency” là thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực quản trị nhân sự. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ competency là gì và ứng dụng như thế nào? Hãy cùng Testcenter tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây nhé!
Định nghĩa competency là gì?
Hiểu rõ về competency là yếu tố quan trọng trong quản trị nhân sự, giúp cho các doanh nghiệp và tổ chức có nguồn nhân lực tốt để hoạt động hiệu quả và đạt được mục tiêu kinh doanh. Dưới đây, xin gửi tới bạn định nghĩa competency là gì và có những loại competency nào.
Competency là gì?
“Competency” là một thuật ngữ tiếng Anh, có nghĩa là một tập hợp các kỹ năng, kiến thức, hành vi, và thái độ cần thiết để thực hiện một nhiệm vụ nào đó.
Có thể hiểu đơn giản “competency” chính là “năng lực”. Thuật ngữ này được sử dụng rộng rãi trong lĩnh vực quản trị nhân sự.
Competency khác với skill (kỹ năng). Mặc dù hai khái niệm này đều liên quan đến khả năng thực hiện công việc, nhưng có phạm vi và ứng dụng khác nhau. Trong khi skill (kỹ năng) liên quan đến khả năng thực hiện các tác vụ cụ thể, thì competency (năng lực) đề cập đến khả năng thực hiện tác vụ dựa trên kiến thức, kinh nghiệm, giá trị và hành vi của một người.
>> Xem thêm: Năng lực là gì? Tại sao cần đánh giá năng lực nhân sự?
Phân loại competency
Competency được phân thành hai loại chính là Core Competencies (năng lực cốt lõi) và Optional Competencies (năng lực tùy chọn).
Core Competencies: Đây là những năng lực cơ bản, chủ yếu liên quan đến khả năng hoàn thành các nhiệm vụ cốt lõi của một vị trí công việc hoặc một tổ chức. Các core competencies phổ biến bao gồm:
- Communication: Khả năng giao tiếp hiệu quả với đồng nghiệp, khách hàng hoặc đối tác.
- Teamwork: Khả năng làm việc nhóm, chia sẻ thông tin và đóng góp vào sự thành công của tổ chức.
- Leadership: Khả năng lãnh đạo, quản lý và hướng dẫn đồng nghiệp.
- Problem-solving: Khả năng giải quyết vấn đề, phát hiện và giải quyết các khó khăn trong công việc.
- Adaptability: Khả năng thích nghi với môi trường làm việc mới và thay đổi.
- Customer service: Khả năng đáp ứng nhu cầu của khách hàng, giải đáp thắc mắc và giải quyết các vấn đề của khách hàng.
Optional Competencies: Đây là những năng lực bổ sung, không phải là yêu cầu cơ bản cho một vị trí công việc hoặc một tổ chức, nhưng sẽ giúp cá nhân hoặc tổ chức hoàn thành công việc một cách hiệu quả hơn. Các optional competencies bao gồm:
- Foreign language skills: Kỹ năng sử dụng ngôn ngữ nước ngoài.
- Technical skills: Kỹ năng sử dụng các công nghệ, phần mềm và thiết bị để hoàn thành công việc.
- Project management: Kỹ năng quản lý dự án, lập kế hoạch và giám sát tiến độ.
- Creativity: Khả năng sáng tạo, tư duy đột phá và đưa ra các ý tưởng mới.
- Time management: Kỹ năng quản lý thời gian, ưu tiên công việc và đáp ứng thời hạn.
- Presentation skills: Kỹ năng thuyết trình, truyền đạt thông tin một cách rõ ràng và hiệu quả.
>> Xem thêm: Năng lực khác kỹ năng như thế nào?
Vai trò của competency là gì?
Competency đóng vai trò vô cùng quan trọng trong mỗi doanh nghiệp, tổ chức và ảnh hưởng đến nhiều khía cạnh của hoạt động quản trị nhân sự. Cụ thể, competency giúp:
Giúp tuyển dụng nhân viên phù hợp với công việc
Tầm quan trọng của competency trong việc tuyển dụng nhân viên là không thể phủ nhận. Những người có năng lực phù hợp với công việc sẽ thực hiện tốt hơn và nhanh chóng hòa nhập với môi trường làm việc. Đồng thời, những người không phù hợp với yêu cầu về năng lực sẽ dẫn đến sự mất thời gian, năng lực và tài nguyên của công ty.
Hỗ trợ đào tạo và phát triển nhân viên
Competency cũng là yếu tố quan trọng trong việc đào tạo và phát triển nhân viên. Từ việc xác định các năng lực cần thiết cho từng vị trí công việc, công ty có thể tạo ra các khóa đào tạo hiệu quả để giúp nhân viên phát triển và hoàn thiện năng lực của họ. Nhờ đó, năng lực nội tại của công ty cũng ngày càng được nâng cao, giúp công ty vượt qua mọi thách thức và đạt các mục tiêu quan trọng.
Đánh giá hiệu quả làm việc của nhân viên
Competency cũng được sử dụng để đánh giá hiệu quả làm việc của nhân viên. Những người có năng lực tốt sẽ thực hiện công việc tốt hơn và đạt được hiệu quả cao hơn. Ngoài ra, việc đánh giá năng lực cũng giúp công ty nhận ra các điểm mạnh và điểm yếu của nhân viên để có kế hoạch phát triển năng lực hợp lý.
Xác định các kỹ năng cần thiết cho vị trí công việc
Competency cũng giúp xác định các kỹ năng cần thiết cho vị trí công việc. Từ đó, công ty có thể tạo ra các tiêu chuẩn năng lực cụ thể để phù hợp với từng vị trí công việc. Điều này giúp đảm bảo rằng nhân viên được tuyển dụng có đầy đủ kỹ năng và năng lực cần thiết để thực hiện công việc một cách hiệu quả. Khi đã có bộ năng lực chuẩn, việc tuyển dụng cũng trở nên nhanh chóng hơn.
Các yếu tố cấu thành competency là gì?
Có bốn yếu tố chính cấu thành competency, bao gồm: Knowledge (kiến thức) – Skills (kỹ năng) – Abilities (khả năng) – Personal characteristics (đặc điểm cá nhân). Cụ thể:
Knowledge
Là những thông tin, kiến thức và kiến thức chuyên môn liên quan đến công việc hoặc lĩnh vực. Kiến thức có thể đạt được thông qua học tập, đào tạo và trải nghiệm. Ví dụ: kiến thức về kế toán, marketing, luật pháp, y tế,…
Skills
Là những kỹ năng cần thiết để hoàn thành công việc, bao gồm các kỹ năng mềm (như giao tiếp, quản lý thời gian, giải quyết vấn đề, v.vv..) và các kỹ năng cứng (như kỹ thuật vi tính, thiết kế đồ họa, kỹ năng lãnh đạo, v.vv..). Các kỹ năng này có thể được đào tạo và phát triển thông qua thực hành và trải nghiệm.
Abilities
Là khả năng thực hiện một công việc hoặc nhiệm vụ, bao gồm cả khả năng tư duy, khả năng thực hiện công việc đòi hỏi năng lực trí tuệ hoặc thể chất. Khả năng cũng có thể được phát triển thông qua thực hành và trải nghiệm.
Personal characteristics
Là các đặc điểm tính cách và phẩm chất cá nhân mà làm việc tốt trong một số ngành nghề hoặc vị trí nhất định. Đặc điểm này có thể bao gồm tính trung thực, tự tin, kiên nhẫn, sự tỉ mỉ, sự chủ động và khả năng làm việc nhóm.
Tất cả các yếu tố này đóng vai trò quan trọng trong việc xác định năng lực và khả năng của một nhân viên và đảm bảo rằng họ có thể hoàn thành công việc một cách hiệu quả và đóng góp tích cực cho tổ chức.
>> Xem thêm: 4 năng lực nghề nghiệp cơ bản mà mọi nhân sự đều cần
Quy trình xây dựng và đánh giá competency là gì?
Xây dựng và đánh giá competency theo quy trình giúp các tổ chức và doanh nghiệp có thể đảm bảo nhân viên của họ có đủ các năng lực và kỹ năng cần thiết để thực hiện công việc của mình hiệu quả và đáp ứng được các yêu cầu công việc cụ thể. Dưới đây là quy trình 4 bước để xây dựng và đánh giá competency mà bạn có thể áp dụng cho doanh nghiệp hoặc tổ chức của mình:
Bước 1: Xác định các competency cần thiết cho công việc
Trước khi xây dựng bất kỳ competency nào, cần xác định các yêu cầu công việc và các kỹ năng, kiến thức và khả năng cần thiết để hoàn thành công việc đó. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc phân tích công việc và đánh giá các yêu cầu của công việc.
Bước 2: Xây dựng mô tả competency
Sau khi xác định được các yêu cầu công việc và các kỹ năng, kiến thức và khả năng cần thiết, tiếp theo là xây dựng mô tả competency. Mô tả competency phải rõ ràng, đầy đủ và phù hợp với yêu cầu công việc. Mô tả này nên bao gồm các tiêu chuẩn đánh giá rõ ràng để đảm bảo tính khách quan trong việc đánh giá năng lực của nhân viên.
>> Xem thêm: Đánh giá năng lực nhân viên là gì?
Bước 3: Đánh giá competency của nhân viên
Đánh giá competency của nhân viên là bước quan trọng để xác định mức độ phù hợp của nhân viên với yêu cầu công việc. Có thể sử dụng nhiều phương pháp để đánh giá, bao gồm đánh giá tự đánh giá, đánh giá đồng nghiệp, đánh giá cấp trên và các bài kiểm tra, bài tập, phỏng vấn, quan sát trực tiếp và các hoạt động thực tiễn.
Trong bước này, bạn có thể sử dụng nền tảng Testcenter.vn để hỗ trợ đánh giá competency của nhân viên được nhanh chóng và chính xác. TestCenter.vn là nền tảng thiết lập và đánh giá năng lực nhân viên hàng đầu tại Việt Nam, có khả năng tạo ra nhiều hình thức đề thi và câu hỏi khác nhau để phù hợp với các vị trí trong mọi ngành nghề và lĩnh vực. Sau khi tổ chức thi, TestCenter.vn cung cấp kết quả thống kê trực quan để giúp nhà quản lý đánh giá năng lực của từng nhân viên mà không phải mất quá nhiều thời gian.
Bước 4: Đánh giá hiệu quả thực hiện competency trong công việc
Việc đánh giá hiệu quả thực hiện competency trong công việc giúp đánh giá xem nhân viên có thể áp dụng kiến thức, kỹ năng và khả năng vào công việc hàng ngày hay không. Điều này có thể được đánh giá thông qua các báo cáo hiệu suất, phản hồi từ khách hàng hoặc đồng nghiệp, quá trình giám sát và theo dõi các chỉ tiêu liên quan đến công việc. Việc đánh giá này cũng giúp nhân viên nhận ra các điểm mạnh và điểm yếu của mình, từ đó hỗ trợ việc đào tạo và phát triển năng lực của nhân viên.
Tổng kết
Hiểu rõ về khái niệm competency là gì rất quan trọng đối với các doanh nghiệp và tổ chức trong thời đại ngày nay. Việc xác định và đánh giá competency của nhân viên là việc làm không thể thiếu trong việc quản lý nhân sự. Vì vậy, các doanh nghiệp và tổ chức nên tìm hiểu và áp dụng các quy trình xây dựng và đánh giá competency để đạt được hiệu quả tối đa và cải thiện năng suất lao động.
TestCenter.vn – Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự cung cấp giải pháp test online dành cho doanh nghiệp Việt Nam. TestCenter.vn với ngân hàng 300+ đề thi tuyển dụng nhân sự mẫu hỗ trợ quy trình đánh giá năng lực nhân sự. Tự hào đồng hành cùng +500 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như Honda, Sailun, Petrolimex, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB),…
Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 30% chi phí so với cách tuyển dụng truyền thống khi sử dụng Testcenter. Vui lòng ĐĂNG KÝ TẠI ĐÂY để nhận tư vấn 1-1 về các tính năng của Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter
