Nắm rõ khái niệm Balanced Scorecard là gì sẽ giúp doanh nghiệp lường trước điều kiện thị trường cùng các yếu tố cần để xác định mục tiêu tương lai. Đến với bài viết thuộc chuyên mục tin tức ngày hôm nay, mời bạn hãy cùng Testcenter.vn tìm hiểu chi tiết về mô hình thẻ điểm cân bằng và bí quyết áp dụng thành công chiến lược BSC trong quản trị!
Balanced Scorecard là gì?
Trước khi đi vào khái niệm Balanced Scorecard là gì, chúng ta cần điểm qua sơ lược về lịch sử hình thành của mô hình này:
Lịch sử hình thành mô hình Balanced Scorecard
Vào đầu thập niên 1990, hai Giáo sư – Tiến sĩ là Kaplan và Norton của Trường Đại học Harvard đã nhận ra một vấn đề tương đối nghiêm trọng: Rất nhiều công ty đang có xu hướng quản lý doanh nghiệp chỉ dựa trên chỉ số tài chính.
Mặc dù có thể giúp các tổ chức biết được điều gì đã xảy ra trong quá khứ – nơi hoạt động kinh doanh từng phát sinh, vậy nhưng chỉ số tài chính không có khả năng dự đoán chính xác về tương lai của doanh nghiệp.
Từ thực tiễn này, Kaplan và Norton đã cùng nhau phát triển mô hình Balanced Scorecard (BSC) – một hệ thống chỉ số ở tầm chiến lược – để trợ giúp tổ chức phát triển bền vững qua cả 04 khía cạnh, bao gồm tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và học tập – phát triển.
BSC là gì?
Vậy, Balanced Scorecard là gì? Balanced Scorecard (tên tiếng Việt: thẻ điểm cân bằng) là hệ thống quản lý chiến lược được tổ chức dựa trên 04 quan điểm (tài chính, khách hàng, quy trình nội bộ và học tập – phát triển).
Như một phương pháp luận, Balanced Scorecard cung cấp cho các doanh nghiệp loại ngôn ngữ để xác định chiến lược cần thiết phục vụ cho mục tiêu kinh doanh từng thời kỳ thay vì chỉ tập trung duy nhất vào vấn đề tài chính.
Mức độ phổ biến của mô hình BSC tại các doanh nghiệp
Theo một nghiên cứu ở phạm vi toàn cầu của Bain & Co gần đây, thẻ điểm cân bằng đứng vị trí thứ 05 trong danh sách 10 công cụ quản trị doanh nghiệp được sử dụng rộng rãi hàng đầu trên thế giới. Thậm chí, các biên tập viên của Harvard Business Review còn bình chọn mô hình này là một trong những ý tưởng kinh doanh có ảnh hưởng nhất trong suốt hơn 07 thập kỷ vừa qua.
Cấu trúc của mô hình thẻ điểm cân bằng
Như đã đề cập, mô hình BSC bao gồm 04 yếu tố được coi như thước đo hiệu quả công việc của doanh nghiệp. Cụ thể:
Thước đo tài chính
Thước đo tài chính là các yếu tố liên quan tới chi phí khấu hao, chi phí cố định, lợi nhuận thu về, lợi tức đầu tư, tốc độ tăng trưởng doanh thu v.vv.. Trên thực tế, không phải loại chi phí nào cũng dễ dàng đo lường được ngay sau khi thực hiện. Tuy nhiên, chúng lại đại diện cho sự xác nhận muộn về hiệu quả của hoạt động đó.
Thước đo khách hàng
Sự hài lòng của khách hàng là một trong những chỉ số chứng minh cho thành công của doanh nghiệp. Thước đo này giúp tổ chức trả lời một vấn đề vô cùng quan trọng: Khách hàng cảm thấy dịch vụ công ty cung cấp như thế nào? Từ đây, nhà quản lý sẽ dễ dàng đặt ra mục tiêu cũng như kế hoạch thực hiện nhằm tập trung vào cảm nhận của người tiêu dùng.
Thước đo quy trình hoạt động nội bộ
Dấu hiệu của một doanh nghiệp có quy trình vận hành trơn tru được tập hợp lại từ nhiều chỉ số nhỏ lẻ như tỷ lệ người lao động gắn bó tăng, tỷ lệ thời gian xử lý công vụ rút ngắn v.vv.. Nhà quản lý cần tiến hành rà soát lại toàn bộ những yếu tố này để phân loại đâu là hoạt động đã làm tốt, đâu là hoạt động triển khai chưa hợp lý để đưa nhiệm vụ cải thiện “lỗ hổng” thành một mục tiêu chiến lược của doanh nghiệp.
Thước đo học tập và phát triển
Quan tâm tới chất lượng nguồn nhân sự và công cụ hỗ trợ làm việc là vấn đề vô cùng quan trọng quyết định tới nền tảng phát triển của doanh nghiệp. Đặc biệt, không có bất cứ con số chính xác hay giới hạn cao nhất nào cho thước đo này. Thay vào đó, mọi tiêu chí có thể trau dồi tốt hơn song song cùng sự tiến bộ không ngừng của khoa học – công nghệ.
Để hỗ trợ các tổ chức bồi dưỡng nhân tài, Testcenter.vn – nền tảng đánh giá năng lực nhân sự hàng đầu Việt Nam – đã ra đời. Được xem như bước “nhảy vọt” lớn trong lĩnh vực đánh giá nhân sự toàn diện và chính xác nhất nhờ thư viện hơn 300 mẫu đề thi chuẩn quốc tế, thông qua Testcenter.vn, doanh nghiệp có thể dễ dàng nắm bắt mọi ưu, nhược điểm của nhân viên, từ đó đưa ra chính sách phù hợp.
Với hệ thống tự động chấm điểm chuyên nghiệp, nếu kết quả được Testcenter.vn trả về tốt, điều đó chứng tỏ công ty đang sở hữu thế mạnh lớn về nhân sự, góp phần nâng cao lợi thế cạnh tranh trên thị trường, dễ thích ứng hơn với những thay đổi và thách thức mới mẻ trong thời đại 4.0.
Mối quan hệ giữa các thước đo trong mô hình thẻ điểm cân bằng
Các thước đo trong mô hình thẻ điểm cân bằng có mối quan hệ gắn bó khăng khít với nhau. Trong BSC, quy trình hoàn thiện từng thước đo được thực hiện từ dưới lên trên. Điều này có nghĩa là mỗi thành phần của mô hình đều do một hay nhiều thành phần trước đó tạo nên.
Nếu chú trọng đào tạo nhân sự và xây dựng nền văn hóa chia sẻ thông tin hiện đại (Thước đo học tập và phát triển), doanh nghiệp có thể vận hành trơn tru với năng suất cao hơn (Thước đo quy trình hoạt động nội bộ).
Nhờ bước đệm này, tổ chức sẽ có khả năng tạo ra nhiều giá trị cũng như cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc khách hàng (Thước đo khách hàng). Khi thành công gây dựng được lòng tin nơi người tiêu dùng, nhóm đối tượng này thường có xu hướng ủng hộ sản phẩm/dịch vụ của công ty một cách tích cực, giúp nhà quản lý thu về doanh thu và lợi nhuận cao (Thước đo tài chính).
Tầm quan trọng của mô hình Balanced Scorecard là gì đối với doanh nghiệp?
Nói về tầm quan trọng của Balanced Scorecard, mô hình này mang lại cho tổ chức rất nhiều lợi ích mà tiêu biểu có thể kể đến là:
- BSC cung cấp một bộ khung thể hiện mối quan hệ nhân – quả giữa các yếu tố mục tiêu, giúp doanh nghiệp thuận lợi triển khai kế hoạch chiến lược.
- BSC hỗ trợ nhà quản lý dễ dàng triển khai kế hoạch truyền thông, bao gồm cả truyền thông đối ngoại và truyền thông nội bộ.
- BSC góp phần liên kết chặt chẽ các dự án trong tổ chức với nhau, đảm bảo toàn thể doanh nghiệp đang thống nhất đi chung một hướng.
- BSC có thể được sử dụng để làm đề cương báo cáo tổng quan, giúp quy trình báo cáo trở nên nhanh chóng và gọn gàng.
Bí quyết áp dụng chiến lược BSC trong quản trị hiệu quả dành cho doanh nghiệp
Để tạo điều kiện thuận lợi giúp chiến lược BSC phát huy tối đa ưu thế trong quản trị, doanh nghiệp có thể tham khảo các bước áp dụng mô hình dưới đây:
Bước 01 – Kiểm soát dữ liệu trong mô hình BSC
Với những doanh nghiệp đang gặp tình trạng quá tải với số lượng dữ liệu cần đưa vào mô hình thẻ điểm cân bằng, hãy bắt đầu xử lý vấn đề thông qua việc xác định rõ ràng chiến lược và đặt ý tưởng này lên một mảnh giấy. Đây chính là ngữ cảnh để nhà quản lý dễ dàng tư duy về cách đưa dữ liệu của tổ chức vào BSC. Dễ hiểu hơn, các công ty có thể tham khảo quy trình sau:
- Giới hạn số lượng yếu tố mục tiêu trong BSC: Số lượng yếu tố mục tiêu trong BSC chỉ nên dao động khoảng từ 10 đến 15 cho toàn bộ 04 thước đo để tránh nguy cơ mất tập trung vào hệ thống chiến lược cốt lõi.
- Chuẩn bị sẵn bộ câu hỏi về từng yếu tố mục tiêu: Bộ câu hỏi về yếu tố mục tiêu cần nhấn mạnh vào tình trạng của những con số có khả năng đo lường được.
- Tổng hợp tài liệu của mọi yếu tố mục tiêu cùng câu hỏi kèm theo: Bộ tài liệu về yếu tố mục tiêu cần được gửi tới nhân viên từ 01 đến 02 ngày trước khi diễn ra cuộc thảo luận chung nhằm tạo điều kiện giúp nhân viên nghiên cứu kỹ lưỡng.
- Ra quyết định trong cuộc họp đánh giá chiến lược: Ở giai đoạn này, nhà quản lý cần ghi lại mọi quyết định đã đưa ra và nghiêm túc nhắc nhở cấp dưới về việc chịu trách nhiệm với từng vấn đề.
Bước 02 – Đo lường và đánh giá mục tiêu trong mô hình BSC
Ở bước đo lường và đánh giá mục tiêu trong mô hình BSC, nhà quản lý có thể quy ước một hệ thống ký hiệu hoặc màu sắc chung để đánh giá các yếu tố mục tiêu. Ví dụ:
- Màu đỏ: Yếu tố mục tiêu cần bổ sung tài nguyên hay sự trợ giúp bên ngoài để đưa mọi thứ trở lại đúng quỹ đạo ban đầu.
- Màu vàng: Yếu tố mục tiêu gần như đang đi đúng hướng hoặc đang gặp một vài trở ngại có thể tự xử lý.
- Màu xanh lá cây: Yếu tố mục tiêu đã đi đúng quỹ đạo.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần lưu ý rằng quá trình này cần được đánh giá một cách khách quan nhất có thể nhằm hạn chế tối đa trường hợp gán nhầm mác, dẫn tới sửa chữa sai, hạ thấp mục tiêu để đảm bảo hiệu suất làm việc hoặc cố tình che giấu khuyết điểm của bản thân. Nhà quản lý hãy tận dụng tối đa những con số được đo lường minh bạch, thậm chí thành lập hội đồng đánh giá khi cần thiết.
Bước 03 – Gán KPI tương ứng với từng mục tiêu trong mô hình BSC
Nếu như BSC là một công cụ quản lý chiến lược dựa trên kết quả đo lường, đánh giá thì KPI chính là giải pháp quản lý hiệu suất để nhà quản lý giao trách nhiệm cho cấp dưới và xem xét việc liệu họ đã thực hiện theo đúng chiến lược đề ra hay chưa. Để trở thành một nhà quản lý giỏi, bạn cần biết cách áp dụng đồng thời cả 02 công cụ này.
Với từng yếu tố mục tiêu, hãy đặt ra các chỉ tiêu KPI tương ứng. KPI càng sát với tình hình thực tế đã đo lường và đánh giá trước đó, hiệu quả đạt được sẽ càng rõ rệt. Dựa vào chỉ số này, doanh nghiệp sẽ xác định được khoảng cách giữa hiệu suất làm việc thực tế cùng mục tiêu đã định ra, từ đó lên kế hoạch cải thiện, điều chỉnh phù hợp.
Bước 04 – Kết nối các mục tiêu với nhau
Để kết nối các mục tiêu với nhau, doanh nghiệp hãy sử dụng mũi tên một chiều nhằm thể hiện mối quan hệ giữa từng yếu tố. Bên cạnh đó, nhà quản lý cũng có thể linh hoạt hơn bằng cách gom 02 mục tiêu thành nguyên nhân của 01 mục tiêu khác, 01 mục tiêu dẫn tới 02 mục tiêu khác v.vv.. sao cho không có mục tiêu nào phải đứng một mình.
Tổng kết
Nhìn chung, mô hình BSC là một công cụ quản trị cực kỳ mạnh mẽ, giúp doanh nghiệp thuận lợi cải thiện các vấn đề ở hiện tại và định hướng tới các mục đích quan trọng, khả thi hơn. Hy vọng rằng thông qua bài viết Testcenter.vn mang tới ngày hôm nay, bạn đã nắm được khái niệm Balanced Scorecard là gì cùng quy trình áp dụng mô hình thẻ điểm cân bằng hiệu quả!
TestCenter.vn – Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự cung cấp giải pháp test online dành cho doanh nghiệp Việt Nam. TestCenter.vn với ngân hàng 300+ đề thi tuyển dụng nhân sự mẫu hỗ trợ quy trình đánh giá năng lực nhân sự. Tự hào đồng hành cùng +500 khách hàng doanh nghiệp hàng đầu như Honda, Sailun, Petrolimex, Ngân hàng TMCP Hàng Hải Việt Nam (MSB),…
Doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được 30% chi phí so với cách tuyển dụng truyền thống khi sử dụng Testcenter. Vui lòng ĐĂNG KÝ TẠI ĐÂY để nhận tư vấn 1-1 về các tính năng của Nền tảng đánh giá năng lực nhân sự TestCenter
